Op vrijdag 29 september 2023 was de mosselveiling van Yerseke het toneel voor de presentaties van een aantal langdurige onderzoeken naar de mogelijkheden voor het vergroten van de afzet van Zeeuwse mosselen. Conclusie: nieuwe producten kunnen zeker leiden tot nieuwe eetmomenten en op den duur mogelijk ook tot het vergroten van de afzet. Essentieel daarbij is wel een goede promotie, ondersteuning met recepten en een goed verhaal.
Het valt niet mee om de Nederlander aan de mosselen te krijgen, aldus Addy Risseeuw, secretaris van PO Mosselcultuur in zijn welkomstwoord. Toch zijn er wel degelijk mogelijkheden, zo blijkt uit het consumentenonderzoek van Ageeth van Maldegem, onderzoeker aan de HZ University of Applied Sciences die dit samen met Wageningen Economic Research deed. In het twee jaar durende onderzoek dat met steun van het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij werd uitgevoerd werden 235 Nederlandse en 42 Belgische respondenten uit verschillende leeftijdsgroepen tussen de 18 en 75 jaar ondervraagd. Onder de deelnemers waren zowel mosselliefhebbers als niet-mosseleters. Belangrijke onderzoeksvraag was: hoe kunnen we tot meer eetmomenten van mosselen komen? Kansen zagen van Maldegem en het onderzoeksteam daarbij vooral bij de foodservice en de horeca.
Lunchgerecht
De mossel wordt door de onderzoeksdeelnemers geassocieerd met zon, zee, gezelligheid en samen eten. Ook vonden ze dat de mossel bij Zeeland hoort: de Zeeuwse mossel is een sterk merk.
Naast algemene vragen kregen de deelnemers aan het onderzoek ook recent ontwikkelde mosselproducten te proeven: de Dolma – een met gekruide rijst gevulde Zeeuwse mossel die ook wel ‘loaded’ mossel wordt genoemd – en de mosselburger. Op beide producten waren de reacties positief. Men vond ze verrassend en lekker. Dat gold voor zowel mosseleters als niet-mosseleters. Beide producten nodigen uit tot een extra eetmoment. De Dolma vooral als aperitief of tapa, de burger ook als maaltijdcomponent, met name bij de lunch. Slechts 7 procent van de deelnemers gaf aan de Dolma niet nog eens te willen eten. Bij de mosselburger was dat percentage nog lager. Dit product scoorde ook goed bij kinderen en als alternatief voor vis- en vleesburgers.
Sterk verhaal
De mosselburger is ook uitgetest bij verschillende horecagelegenheden: vijf in Zeeland en vijf daarbuiten. De mosselburger stond er zes weken op de kaart, met toelichtende kaartjes op tafel. Gasten konden middels een QR code een reactie geven. De resultaten wijzen erop dat het concept het beste werkt in steden, in moderne zaken met het accent op duurzaam en als alternatief voor de bestaande burgers. Het is wel een product dat met een goed verhaal gebracht moet worden. De rol van de ondernemer of horecamedewerker is daarbij cruciaal.
Nieuwe eetmomenten
Of iemand wel of niet van mosselen houdt begint in de jeugd. Dat kan op latere leeftijd positief veranderen door nieuwe bereidingswijzen en recepten, zo maakt het onderzoek duidelijk. Mosselen worden snel vergeten door de consument, door het grote aanbod van alternatieven. Promotie en acties blijken tot nu toe belangrijke instrumenten om de mossel onder de aandacht te houden en prijsbarrières te overwinnen. Het onderzoek laat zien, dat ook nieuwe concepten tot hernieuwde aandacht voor mosselen kunnen leiden. Na het eten van de Dolma geven deelnemers aan het onderzoek aan vaker mosselen te gaan eten. Conclusie: nieuwe producten kunnen zeker leiden tot nieuwe eetmomenten en versterken bovendien de merkwaarde van de mossel. Essentieel daarbij is wel een goede communicatie, met het accent op de herkomst uit Zeeland, ondersteuning met recepten en een goed verhaal. Ageeth van Maldegem: “Maak in de communicatie van nieuwe producten duidelijk dat die Zeeuwse mosselen bevatten. Bijvoorbeeld door een sticker met ‘Zeeuwse mossel inside.’ Daarmee gebruik je de kracht en bekendheid van het merk Zeeuwse mossel. Dat geeft ook kansen op een prijspremium.”